Dat zegt president Nout Wellink van De Nederlandsche Bank in een gesprek met het
Financieele Dagblad. Hij wijst erop dat de Commissie tot nu toe buiten
schot is gebleven in de vele onderzoeken binnen en buiten Europa naar de
hoofdrolspelers in de aanpak van de kredietcrisis.
Onder druk van ‘Brussel’ moesten banken die staatssteun kregen tijdens de
zware financiële crisis, grote onderdelen afstoten omdat het anders niet
eerlijk zou zijn tegenover de concurrentie die geen steun nodig had. Deze
gedwongen herstructurering ging veel verder dan betrokkenen vooraf hadden
gedacht. Zo moet ING de volledige verzekeringstak plus enkele bankendochters
afstoten en moet bij de Commerzbank 45 procent van de balans in de verkoop.
De DNB-president noemt het ‘wezenlijk’ dat er een onderzoek komt. "Europa
heeft heel anders ingegrepen in de financiële sector dan de VS. Alleen dat
al zou reden moeten zijn om te kijken of Europa gedaan heeft zoals zou
moeten. Misschien wel, misschien hadden de VS het anders moeten doen."
Uitzonderlijke omstandigheden
Compensatie voor staatssteun vloeit voort uit het Europees Verdrag, maar
Wellink wijst op de uitzonderlijke omstandigheden in de periode na de val
van Lehman Brothers, najaar 2008. "In het verdrag staat als
uitzondering genoemd een ernstige verstoring van de economie in een
lidstaat. Die mogelijkheid had gebruikt moeten worden", zegt Wellink.
ING heeft zich eind vorig jaar per brief beklaagd bij Kroes. De
bank-verzekeraar stelt veel harder te zijn aangepakt dan andere Europese
banken met steun. Kroes heeft dat in een interview ontkend. Wellink wil zich
daar niet over uitlaten. "Ik beschuldig de Commissie van niets."
Wel zegt hij dat ING "in de kern een gezonde bank" was, terwijl de
Commissie uitgaat van het tegendeel.
Het gaat Wellink er vooral om dat de Commissie zich in een publiek onderzoek
verantwoordt, omdat alle andere hoofdrolspelers dat ook doen. "Waar
alle autoriteiten op dit moment onderzocht worden of ze de zaken goed hebben
gedaan - toezichthouders wereldwijd, ministeries van financiën - zou er ook
gekeken moeten worden naar de Commissie."
Verhouding Commissie en toezichthouders
In zo'n onderzoek moet wat Wellink betreft ook de verhouding worden
meegenomen tussen de Commissie, die waakt over de concurrentieverhoudingen,
en de nationale toezichthouders op het bankwezen. "Mijn perceptie is
dat die verhouding niet goed is geregeld."
Onduidelijk is wie het voortouw moet nemen bij een onderzoek naar de Europese
Commissie. Het Europees Parlement heeft wel een soort enquêterecht, maar kan
in tegenstelling tot de Tweede Kamer getuigen niet dwingen te komen, en hen
evenmin onder ede horen.
Desnoods kunnen ook nationale onderzoekers Kroes oproepen, aldus Wellink. In
Nederland onderzoekt de commissie-De Wit de kredietcrisis en ook in andere
landen lopen of liepen onderzoeken.
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl